Wybuchy wulkanów przyczyniły się do epidemii Czarnej Śmierci
5 grudnia 2025, 11:10Martin Bauch z Instytutu Historii i Kultury Europy Wschodniej im. Leibniza oraz Ulf Büntgen z University of Cambridge uważają, że do pandemii Czarnej Śmierci, która w połowie XIV wieku mogła zabić nawet połowę populacji Europy, przyczynił się... wybuch wulkanu w tropikach. Wyniki swoich badań naukowcy opisali na łamach Nature Communications. Earth & Environment.Wielka pandemia, jedna z największych w historii ludzkości, rozpoczęła się w Europie 1347 roku.
Jak Chiny, USA, Polska czy UE realizują politykę klimatyczną? Ujawnia to analiza ich prawa
2 grudnia 2025, 13:36Analiza regulacji i przepisów prawnych pokazuje, jak objęte nią kraje dążą – bądź nie – do realizacji celów klimatycznych. W raporcie przygotowanym przez University of Oxford i ponad 60 firm prawniczych uwzględniono 37 krajów (jako kraj potraktowano Kalifornię), w tym Polskę i największych światowych emitentów CO2 – Chiny, USA oraz Indie. Państwa te odpowiadają za 85% światowej emisji i 87% światowego PKB. W raporcie wyraźnie widać, że we wszystkich badanych krajach doszło do wzmocnienia polityki klimatycznej – z jednym przypadkiem jej osłabienia: USA – a trend ten jest szczególnie silny w Ameryce Południowej, Afryce, Azji i regionie Pacyfiku.
Suplementy na odporność — co naprawdę działa według badań klinicznych?
1 grudnia 2025, 16:52Odporność to złożony system zależności między komórkami układu immunologicznego, hormonami i procesami metabolicznymi. W okresach zwiększonej zachorowalności wiele osób sięga po suplementy mające wzmacniać organizm. Rynek jest jednak ogromny, a nie wszystkie dostępne preparaty mają potwierdzone naukowo działanie. Warto więc przyjrzeć się temu, co pokazują badania kliniczne i które składniki faktycznie mogą wspierać odporność.
Udało się wyleczyć myszy z cukrzycy typu I. Kolejny cel: ludzie
1 grudnia 2025, 13:55Naukowcy z Uniwersytetu Stanforda wyleczyli myszy z cukrzycą typu I. Uczeni jednocześnie dokonali transplantacji komórek macierzystych krwi i komórek wysp trzustkowych od dawcy niepasującego immunologicznie. U myszy, które już chorowały na cukrzycę typu I doszło do całkowitego wyleczenia, a u myszy podatnych na tę chorobę, cukrzyca się nie pojawiła. U żadnego z badanych zwierząt nie pojawiła się choroba przeszczep przeciwko gospodarzowi, a przez 6 miesięcy prowadzenia eksperymentu żadne ze zwierząt nie wymagało ani podawania środków immunosupresyjnych, ani insuliny.
Naukowcy otworzyli drogę do uzyskania nowych gatunków roślin hodowlanych
21 listopada 2025, 10:16Proces zapylania to jedna z wielkich tajemnic roślin. Zagadką jest, w jaki sposób podczas jednoczesnego uwalniania olbrzymich ilości pyłku przez dziesiątki gatunków, pojedyncza roślina decyduje, które ziarno pyłku zaakceptować, a które odrzucić. Do poznania tej tajemnicy przybliżają nas prace uczonych z University of Masschusetts Amherst i Uniwersytetu Rolniczego w Szantungu w Chinach.
Całowanie pojawiło się wiele milionów lat temu i przetrwało próbę czasu?
19 listopada 2025, 12:57Całowanie występuje u wielu gatunków zwierząt, ale z ewolucyjnego punktu widzenia to zagadka. Niesie ze sobą ryzyko transmisji chorób, a nie daje oczywistych korzyści. W wielu ludzkich kulturach ma ono znaczenie emocjonalne czy społeczne, ale nauka nie przywiązywała zbyt wielkiej wagi do ewolucyjnej historii tego gestu. Matilda Brindle (University of Oxford), Catherine F. Talbot (University College London) oraz Stuart West (Florida Institute of Technology), przeprowadzili pierwsze badania, w ramach których zrekonstruowali ewolucję pocałunku wykorzystując podejście międzygatunkowe i drzewo ewolucyjne naczelnych. Doszli do niezwykle interesujących wniosków.
Nowojorscy uczeni odwrócili proces odrzucenia świńskiej nerki przeszczepionej człowiekowi
19 listopada 2025, 09:55Medycyna na całym świecie ma problem z niedostateczną liczbą dawców organów. By temu zaradzić od dłuższego czasu prowadzi się – z większymi lub mniejszymi sukcesami – prace nad ksenotransplantacją, czyli przeszczepianiem organów od innych gatunków zwierząt. Wykorzystuje się w tym celu świnie. Zwierzęta są poddawane genetycznym modyfikacjom, których celem jest powstrzymanie układu odpornościowego dawcy przed rozpoznaniem organu jako obcego, zaatakowanie go i odrzucenie przeszczepu. Mimo tych modyfikacji organizm człowieka nadal może zaatakować i odrzucić organ.
Rodzina od pokoleń przechowywała starą książkę. Okazało się, że to unikatowy skarb
13 listopada 2025, 10:08W pewnej rodzinie z okolic Bergen od pokoleń znajdowała się stara książka. Rodzinna tradycja mówiła, że pochodziła ona z klasztoru na zachodzie kraju. Niedawno jej członkowie postanowili przekazać ją do Narodowej Biblioteki Norwegii. Gdy konserwator Chiara Palandri po raz pierwszy ją zobaczyła, od razu zdała sobie sprawę, że ma do czynienia z czymś unikatowym. Jej uwagę przyciągnęła niezwykła oprawa. Nigdy nie widziałam niczego podobnego, mówi Palandri. Teraz muzeum wzywa na pomoc międzynarodowych ekspertów, a dotychczasowe badania sugerują, że to jedna z trzech najstarszych, a może najstarsza, zachowana norweska książka.
Rak płuca może powstawać przez stan zapalny
10 listopada 2025, 10:53Najwcześniejsze etapy raka płuc mogą być napędzane przez stan zapalny, stwierdzili naukowcy z The University of Texas MD Anderson Cancer Center. Oznacza to, że skuteczną metodą leczenia na wczesnych etapach może być wzięcie na cel szlaków prozapalnych. Wyniki badań, w ramach których uczeni dokonali przestrzennej analizy zmian w ekspresji genów w komórkach w stanie przedrakowym i na późniejszych etapach rozwoju nowotworu, zostały opublikowane na łamach Cancer Cell.
Jedzenie padliny uczyniło nas ludźmi?
22 października 2025, 10:29Nauka wciąż nie rozstrzygnęła kwestii wyewoluowania dużego mózgu u człowieka. Organ ten wymaga sporych ilości energii, powstaje więc pytanie, skąd energia ta pochodziła, jaki rodzaj żywności nam ją zapewniał. Od dawna mówi się, że przełomowym momentem było opanowanie ognia i obróbka cieplna pożywienia, głównie mięsa. Niedawno jednak pojawiły się wyniki badań wskazujące, że to fermentacja, a nie ogień, umożliwiły powstanie dużego mózgu u Homo. Teraz badacze z Hiszpanii wskazują, że jeśli rzeczywiście ludźmi staliśmy się dzięki jedzeniu mięsa, to dużą rolę w tym odegrała padlina.
« poprzednia strona następna strona » 1 2 3 4 5 6 7 …
